Jako zamienniki lub wsparcie elektrowni konwencjonalnych farmy wiatrowe są rozwiązaniem ekologicznie korzystnym. Jednak ze względu na lokalizację i skalę projektów mogą oddziaływać na środowisko także negatywnie. Dlatego ich budowa wymaga uzyskania tzw. decyzji środowiskowej, a inwestor musi opracować szereg dokumentów, takich jak KIP: karta informacyjna przedsięwzięcia dla elektrowni wiatrowej.

Decyzja środowiskowa w OZE – czy trzeba ją uzyskać?

Inwestycja w produkcję zielonej energii jest dziś opłacalnym przedsięwzięciem. Łatwo uzyskać finansowanie i wsparcie pieniężne, społeczeństwo jest coraz bardziej przychylne wiatrakom i dostrzega ich zalety, trwają też prace nad liberalizacją zasad lokalizowania elektrowni. Mimo to inwestor musi się liczyć z formalnościami. Farma wiatrowa jest korzystna dla środowiska, ale ze względu na poważną ingerencję w krajobraz, gabaryty oraz generowaną siłę i energię może też mu zagrażać.

Każda elektrownia wiatrowa wymaga obecnie uzyskania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia, w skrócie decyzji środowiskowej (DŚU). Dokument ten wyznacza kierunek, w jakim należy kształtować inwestycję, żeby jak najbardziej ograniczyć jej negatywny wpływ na środowisko naturalne i związane z nią ryzyko dla przyrody i ludzi. Wiąże też cały proces inwestycyjny.

W celu uzyskania DUŚ konieczne jest opracowanie dokumentacji środowiskowej farmy wiatrowej, w tym – w wielu przypadkach – również karty informacyjnej przedsięwzięcia (KIP).

Czym jest karta informacyjna przedsięwzięcia dla elektrowni wiatrowej?

Decyzję środowiskową wydaje wyznaczony do tego organ administracyjny, zależnie od charakteru inwestycji m.in. wójt, burmistrz, prezydent miasta, starosta lub Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska. Zgodnie z art. 75 ust. 1 r) ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie [...] właśnie ten ostatni urząd – RDOŚ – jest organem właściwym do wydania DUŚ dla elektrowni wiatrowych¹.

Zanim jednak wyda decyzję środowiskową, organ musi zaopiniować inwestycję i zdecydować, czy trzeba dla niej przeprowadzić ocenę oddziaływania na środowisko (OOŚ). Decyzję o przeprowadzeniu lub zaniechaniu OOŚ dla elektrowni wiatrowej RDOŚ podejmuje na podstawie KIP, czyli karty informacyjnej przedsięwzięcia.

Karta informacyjna przedsięwzięcia służy urzędnikom również do wyznaczenia wymaganego zakresu raportu oddziaływania na środowisko, który inwestor musi sporządzić przed przeprowadzeniem OOŚ (jeśli jest ona konieczna).

Karta informacyjna przedsięwzięcia: elektrownia wiatrowa – kiedy trzeba ją przygotować?

Na potrzeby procedur związanych z decyzjami środowiskowymi ustawodawca wprowadził do porządku prawnego dwa terminy:

1. przedsięwzięcia mogące potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko,
2. przedsięwzięcia mogące zawsze znacząco oddziaływać na środowisko.

Zgodnie z §2 ust. 1 pkt 5 do przedsięwzięć mogących zawsze znacząco oddziaływać na środowisko zalicza się:

5) instalacje wykorzystujące do wytwarzania energii elektrycznej energię wiatru:

a) o łącznej mocy nominalnej elektrowni nie mniejszej niż 100 MW,

b) lokalizowane na obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej².

Elektrownia o mocy powyżej 100 MW lub lokalizowana na obszarze morskim wymaga przeprowadzenia OOŚ, zatem karta informacyjna przedsięwzięcia z reguły nie jest potrzebna.

Zamiast niej inwestor od razu sporządza raport o oddziaływaniu, który zawiera pełną całoroczną inwentaryzację środowiska i informacje o ewentualnych wariantach przedsięwzięcia (proponowanym, racjonalnym alternatywnym i najkorzystniejszym dla środowiska).

Inwestor może jednak przygotować najpierw KIP, aby to na jej podstawie RDOŚ wyznaczyła zakres takiego raportu. Sporządzenie i przedstawienie urzędowi KIP w tym trybie (przed opracowaniem raportu) jest obligatoryjne wtedy, gdy planowane przedsięwzięcie może transgranicznie oddziaływać na środowisko.

W każdym innym przypadku inwestor musi opracować KIP, aby RDOŚ mogła zdecydować, czy ocena oddziaływania na środowisko dla elektrowni wiatrowej jest potrzebna, czy też nie.

Dokumentacja środowiskowa: elektrownia wiatrowa – jakie dane należy zebrać?

Karta informacyjna przedsięwzięcia dla elektrowni wiatrowej musi zawierać dane, które umożliwią RDOŚ identyfikację inwestycji i podjęcie decyzji o przeprowadzeniu lub zaniechaniu oceny oddziaływania na środowisku bądź ustalenie zakresu raportu o oddziaływaniu.

Charakter i zakres informacji zamieszczanych w KIP regulują przepisy, a konkretniej art. 62a ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie. Zgodnie z nim w karcie należy przedstawić:

• rodzaj, charakter, skalę i usytuowanie przedsięwzięcia;
• powierzchnię zajmowanej nieruchomości/instalacji oraz planowanych obiektów budowlanych;
• dotychczasowe sposobu wykorzystywania obiektu (jeśli dotyczy);
• charakterystykę szaty roślinnej i dzikich zwierząt występujących na terenie i w zasięgu znaczącego oddziaływania przedsięwzięcia;
• rodzaje stosowanych w instalacji technologii;
• ewentualne warianty przedsięwzięcia;
• szacowaną ilość zużycia wody, surowców, materiałów, paliw i energii;
• planowane rozwiązania ochrony środowiska;
• rodzaje i przybliżone ilości wprowadzanych do środowiska substancji lub energii (z uwzględnieniem planowanych rozwiązań chroniących środowisko);
• rodzaje i szacowane ilości wytwarzanych na terenie przedsięwzięcia odpadów oraz ich wpływ na środowisko;
• potencjalne transgraniczne (na teren innego państwa) oddziaływanie na środowisko;
• obszary podlegające ochronie (na podstawie ustawy o ochronie przyrody), które znajdują się w obszarze oddziaływania przedsięwzięcia lub których oddziaływania mieszczą się w obszarze oddziaływania planowanego przedsięwzięcia;
• wpływ na bezpieczeństwo ruchu drogowego planowanej na terenie przedsięwzięcia drogi (jeśli dotyczy);
• przedsięwzięcia realizowane i zrealizowane na obszarze oddziaływania planowanej inwestycji (w zakresie, w jakim ich oddziaływania mogą prowadzić do skumulowania oddziaływań z planowanym przedsięwzięciem);
• ryzyko wystąpienia niebezpiecznej w skutkach awarii lub katastrofy³.

Jeśli dotyczy, w karcie informacyjnej przedsięwzięcia dla elektrowni wiatrowej należy uwzględnić dostępne wyniki innych ocen wpływu na środowisko, które zostały przeprowadzone zgodnie z odrębnymi przepisami. Należy pamiętać, iż w przypadku decyzji środowiskowych dla farm wiatrowych, całoroczna inwentaryzacja przyrodnicza jest obligatoryjna.

Kto odpowiada za przygotowanie KIP (elektrownia wiatrowa)?

Przepisy nie określają jednoznacznie, kto powinien sporządzić kartę informacyjną przedsięwzięcia – może to zrobić sam inwestor albo osoba przez niego upoważniona. Ustawa wymaga jedynie tego, aby dokument podpisał jego autor lub osoba odpowiedzialna za pracę zespołu opracowującego dokumentację. W treści karty muszą się znaleźć imię i nazwisko tej osoby oraz data przygotowania dokumentacji⁴.

W praktyce inwestorzy najczęściej korzystają z usług firm konsultingowych, które świadczą doradztwo środowiskowe dla OZE – takich jak Eko-projekt.

Nasza firma realizuje całościowo procedurę uzyskania decyzji środowiskowej – od wykonania screeningu i analiz, inwentaryzacji oraz całorocznych monitoringów przyrodniczych, przez opracowanie KIP i innych dokumentów, po organizację konsultacji społecznych i mediacji. Reprezentujemy inwestora przed organami administracji, dzięki czemu może on skupić się na kwestiach biznesowych i realizacji inwestycji.

KIP: elektrownia wiatrowa – co powinna zawierać dokumentacja?

Wzór karty informacyjnej przedsięwzięcia dostępny jest w Internecie: można go pobrać ze stron rządowych i samorządowych (gov.pl). Największa trudność tkwi w jego prawidłowym wypełnieniu – błędy i braki w dokumentacji przedłużają i komplikują proces. Do tego zadania trzeba się solidnie przygotować.

Karta informacyjna przedsięwzięcia dla elektrowni wiatrowej powinna zawierać:

• Podstawowe parametry techniczne inwestycji – zwłaszcza wymiary i usytuowanie instalacji względem granic działki inwestycyjnej, istniejącej zabudowy, drzew i cieków lub zbiorników wodnych. Inwestor powinien poinformować urząd o potrzebie przeprowadzenia prac w związku odwodnieniem wykopów budowlanych wraz ich z potencjalnym zasięgiem oddziaływania (lej depresji), a także scharakteryzować tereny sąsiednie.
• Planowaną do zagospodarowania powierzchnię terenu i obiektów budowlanych – inwestor musi ustalić, jaki procent powierzchni działki zostanie wyłączony z powierzchni biologicznie czynnej w postaci zabudowy i ciągów komunikacyjnych. Powinien porównać dotychczasowy sposób użytkowania terenu i jego wpływ na środowisko z tworzonym planem, m.in. scharakteryzować:
  • szatę roślinną występującą w granicach i zasięgu oddziaływania inwestycji wraz z informacjami o jej planowanym zniszczeniu, np. wycince danych drzew (gatunki, stan, powierzchnia itp.);
  • występujące na stałe lub okresowo gatunki zwierząt oraz siedliska przyrodnicze znajdujące w granicach działki inwestycyjnej i terenu, na który oddziaływać będzie przedsięwzięcie.
• Przybliżoną wartość przewidywanej ilości wykorzystywanej wody, surowców, paliw i energii. Szczegółowość szacunków powinna znajdować się na poziomie wartości wskazywanych w założeniach do projektu budowlanego lub innej dokumentacji technicznej, np. operacie wodnoprawnym.
• Rodzaje i szacowane ilości wprowadzanych do środowiska substancji lub energii (przy zastosowaniu rozwiązań chroniących środowisko), m.in.:
  • sposób dostarczania wody;
  • ilość i sposób odprowadzania ścieków bytowych i technologicznych oraz wód opadowych;
  • charakter i przewidywane ilości odpadów wraz ze sposobami postępowania z nimi (do których należą np. segregacja czy gromadzenie w szczelnych pojemnikach);
  • ilość i rodzaj zainstalowanych oraz planowanych urządzeń, które wytwarzają hałas, zanieczyszczenia, odpady czy pole elektromagnetyczne bądź powodują inne uciążliwości.
• Rozwiązania chroniące środowisko razem z uwzględnieniem zakresu planowanych działań, np.:
  • redukcja liczby drzew przeznaczonych do wycięcia;
  • zaplanowanie nowych nasadzeń;
  • wyznaczenie terminów realizacji poza sezonami lęgowymi;
  • oględziny terenu przed rozpoczęciem prac w celu zbadania występujących na nim gatunków chronionych i siedlisk;
  • monitorowanie i ewentualne przenoszenie drobnych zwierząt poza obszar prowadzonych prac lub zapewnienie im drogi ucieczki;
  • zastosowanie technologii przyjaznych środowisku;
  • odpowiednia organizacja zaplecza budowlanego, zwłaszcza zabezpieczenie przed wyciekiem do gruntu lub wód substancji ropopochodnych i smarów oraz przed wpadaniem zwierząt do wykopów.

Firma OOŚ: elektrownie wiatrowe – od karty informacyjnej przedsięwzięcia po uzyskanie decyzji środowiskowej

Zapraszamy do współpracy z Eko-projekt: doświadczoną firmą świadczącą usługi środowiskowe dla farm wiatrowych i innych przedsięwzięć przemysłowych. Nasi klienci oszczędzają czas i nerwy, a z reguły także pieniądze – mogą rozpocząć inwestycję bez opóźnień, zgodnie z planem.

Ile to wszystko trwa? Kartę informacyjną przedsięwzięcia opracowujemy z reguły do 30 dni (razem z przedłożeniem jej organowi). Na decyzję o konieczności sporządzenia raportu OOŚ trzeba jednak poczekać nawet 60 dni; organ musi też wyznaczyć czas na konsultacje społeczne. Uzyskanie decyzji środowiskowej – zgody na realizację planowanego przedsięwzięcia (wraz z nabraniem przez nią ostateczności w obiegu prawnym) trwa z naszą firmą około 4–5 miesięcy. Bez wsparcia może się ciągnąć latami.

FAQ:

Opracowania KIP wymagają wszystkie elektrownie w sytuacji, gdy o konieczności przeprowadzenia OOŚ decyduje urząd (jest tak w przypadku elektrowni o łącznej mocy nominalnej niższej niż 100 MW i lokalizowanych na lądzie).

2. Ile trwa opracowanie karty informacyjnej przedsięwzięcia dla OZE?

Doświadczonej firmie konsultingowej, takiej jak Eko-projekt, opracowanie karty informacyjnej przedsięwzięcia dla instalacji OZE zajmuje około 45 dni (wraz ze złożeniem jej do urzędu). W przypadku inwentaryzacji przyrodniczej i monitoringu ornitologicznego należy przyjąć 12 miesięcy ciągłych obserwacji.

3. Kto może sporządzić KIP dla elektrowni wiatrowej?

Kartę informacyjną przedsięwzięcia może sporządzić inwestor lub wyznaczona przez niego osoba bądź firma. Przepisy narzucają wyłącznie obowiązek podpisania karty przez autora lub osobę kierującą zespołem autorów.

Żródła: