Zakłady przemysłowe rozwijają gospodarkę, ale zwykle również mocno oddziałują na otoczenie. Dlatego ich działalność wymaga decyzji środowiskowej, która pomaga kształtować inwestycję tak, aby ograniczyć jej negatywne skutki. Z reguły niezbędna do jej uzyskania jest karta informacyjna przedsięwzięcia dla zakładu przemysłowego – dokument opisujący charakter, lokalizację i skalę inwestycji oraz przewidywane oddziaływanie na środowisko i rozwiązania je zmniejszające.
Czym jest karta informacyjna przedsięwzięcia dla zakładu przemysłowego?
Karta informacyjna przedsięwzięcia dla zakładu przemysłowego powstaje na początku przygotowań do planowanej inwestycji. Dokument przedstawia podstawowe informacje o zakładzie – jego usytuowanie, skalę produkcji, rodzaj technologii, źródła zużycia energii oraz przewidywane oddziaływania na środowisko. Obejmuje też opis otoczenia – od zagospodarowania terenu po uwarunkowania przyrodnicze, które mogą wpłynąć na dalsze decyzje administracyjne.
Karta informacyjna przedsięwzięcia (KIP) umożliwia organowi ustalenie, czy inwestycja może znacząco oddziaływać na środowisko. Na jej podstawie urząd decyduje o konieczności przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko (OOŚ) lub wydaje decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia (DŚU), czyli decyzję środowiskową. W obu przypadkach dokument jest punktem odniesienia do sformułowania wymagań dotyczących rozwiązań chroniących środowisko, emisji, sposobu zagospodarowania odpadów czy wpływu na bezpieczeństwo ruchu drogowego.
KIP porządkuje również dane o powierzchni zajmowanej nieruchomości, charakterystyce obiektu budowlanego oraz przewidywanych ilościach mediów – wody, energii i surowców. Uwzględnia wyniki przeprowadzonych wcześniej ocen (jeśli takie istnieją) oraz identyfikuje przedsięwzięcia realizowane w pobliżu, aby wskazać możliwe skumulowania oddziaływań.
Budowa zakładu przemysłowego a KIP
Uzyskania decyzji środowiskowej wymaga zdecydowana większość zakładów przemysłowych. Do wniosku o jej wydanie inwestor załącza kartę informacyjnej przedsięwzięcia lub – w przypadku inwestycji zawsze znacząco oddziałujących na środowisko – raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko (raport OOŚ).
Proces w uproszczeniu wygląda następująco:
- Inwestor składa wniosek o wydanie decyzji środowiskowej wraz z KIP oraz szeregiem innych dokumentów (m.in. mapą ewidencyjną, mapą sytuacyjno-wysokościową, wypisem z rejestru gruntów). Organem właściwym do wydania DŚU jest z reguły urząd miasta lub gminy lub RDOŚ.
- Organ ocenia, czy wymagane jest pełne postępowanie OOŚ, czy wystarczą informacje zawarte w karcie informacyjnej przedsięwzięcia.
- W wydanej decyzji środowiskowej urząd określa warunki dotyczące m.in. emisji, gospodarki wodno-ściekowej, ochrony przyrody i stosowania rozwiązań chroniących środowisko.
Ta decyzja jest niezbędna przed uzyskaniem kolejnych rozstrzygnięć, takich jak:
- pozwolenie na budowę,
- warunki zabudowy,
- pozwolenia wodnoprawne,
- zezwolenia dotyczące wykorzystywania nieruchomości czy prowadzenia określonych procesów.
Oznacza to, że zakład przemysłowy nie może rozpocząć inwestycji bez wcześniejszego przedstawienia organom wiarygodnych danych o oddziaływaniu przedsięwzięcia i proponowanych ograniczeniach jego skutków. Od jakości KIP zależy tempo dalszego postępowania oraz zakres obowiązków, które zostaną przypisane inwestorowi na etapie wydawania kolejnych decyzji. Przygotowanie rzetelnej karty pozwala uniknąć wezwań do uzupełnień i szybciej przejść do fazy projektowej.
Kiedy wymagana jest karta informacyjna przedsięwzięcia (zakład przemysłowy)?
Obowiązek sporządzenia karty informacyjnej przedsięwzięcia dla zakładu przemysłowego wynika z ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku oraz z rozporządzenia w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko. Te przepisy dzielą inwestycje na dwie główne grupy:
- przedsięwzięcia mogące zawsze znacząco oddziaływać na środowisko,
- przedsięwzięcia mogące potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko.
Od tego, do której grupy zalicza się zakład przemysłowy, zależy, czy inwestor musi od razu przygotować raport o oddziaływaniu, czy tylko kartę informacyjną przedsięwzięcia.
Przedsięwzięcia mogące zawsze znacząco oddziaływać na środowisko
W tej kategorii znajdują się instalacje o dużej skali i wysokim potencjale emisji lub ryzyka. Są to m.in.:
- duże elektrownie i elektrociepłownie o znacznej mocy cieplnej;
- rafinerie ropy, koksownie, instalacje do zgazowania lub upłynniania węgla,
huty stali, zakłady pierwotnej produkcji metali nieżelaznych czy klinkieru cementowego, papiernie o dużej wydajności czy instalacje do przetwarzania odpadów w znacznych ilościach.
Dla takich inwestycji ocena oddziaływania na środowisko jest obowiązkowa z mocy prawa. W praktyce oznacza to, że:
- do wniosku o decyzję środowiskową inwestor zamiast karty dołącza zwykle raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko;
- karta informacyjna przedsięwzięcia może się pojawić dodatkowo – np. gdy inwestor występuje najpierw o ustalenie zakresu raportu albo gdy organ analizuje zasięg znaczącego oddziaływania przedsięwzięcia (w tym możliwe transgraniczne oddziaływanie).
W przypadku tej grupy zakładów karta informacyjna przedsięwzięcia pełni funkcję pomocniczą, porządkuje podstawowe dane, ale zasadniczym dokumentem jest raport OOŚ, który obejmuje m.in. szczegółowe oceny oddziaływania na środowisko, analizę skumulowania oddziaływań z innymi inwestycjami, opis zastosowanych rozwiązań chroniących środowisko oraz ocenę ryzyka poważnej awarii.
Przedsięwzięcia mogące potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko
Do tej grupy zalicza się szeroką kategorię inwestycji przemysłowych, które:
- będą działać na mniejszą skalę niż instalacje z pierwszej grupy;
- mogą powodować istotne oddziaływania na środowisko ze względu na lokalizację (np. obszary chronione).
Są to m.in.:
- zabudowa przemysłowa lub magazynowa o określonej powierzchni zabudowy (np. powyżej 0,5–1 ha, w zależności od położenia);
- średnie zakłady produkcyjne (np. przetwórstwa spożywczego, chemicznego, materiałów budowlanych);
- instalacje energetyczne o mniejszej mocy, oczyszczalnie ścieków przemysłowych, instalacje do powierzchniowej obróbki metali lub tworzyw.
W przypadku przedsięwzięć mogących potencjalnie znacząco oddziaływać podstawowym załącznikiem do wniosku o decyzję środowiskową jest właśnie karta informacyjna przedsięwzięcia.
Na jej podstawie organ:
- ocenia, czy planowany zakład przemysłowy rzeczywiście może znacząco oddziaływać na środowisko;
- określa, czy konieczne jest przeprowadzenie pełnej oceny oddziaływania na środowisko;
- ustala obszar oddziaływania planowanego przedsięwzięcia, w tym zasięg znaczącego oddziaływania przedsięwzięcia na sąsiednie nieruchomości.
Karta informacyjna przedsięwzięcia wpływa na dalszy kierunek postępowania. Opis planowanego przedsięwzięcia, technologii, rodzajów wytwarzanych odpadów, przewidywanych emisji i rozwiązań chroniących środowisko wpływa na to, jakie obowiązki inwestor otrzyma na kolejnych etapach procesu inwestycyjnego.
Kto przygotowuje KIP dla zakładu przemysłowego?
Przepisy nie wskazują, kto powinien opracować kartę informacyjną przedsięwzięcia – dokument może przygotować inwestor lub wyznaczona przez niego osoba. Ustawa wymaga jedynie podpisu autora albo osoby kierującej zespołem oraz podania imienia, nazwiska i daty sporządzenia. Nieco inaczej jest w przypadku prognozy oddziaływania na środowisko lub raportu OOŚ, które zgodnie z przepisami musi przygotować osoba z odpowiednim wykształceniem lub doświadczeniem.
Sporządzenie KIP wymaga jednak dobrej znajomości technologii, procedur i prawa. Błędy w charakterystyce emisji, zasięgu oddziaływań czy planowanych zabezpieczeń trzeba naprawić, co opóźnia uzyskanie decyzji środowiskowej, zwłaszcza że urząd ma wyznaczony ustawowo czas na wezwanie do skorygowania dokumentu i weryfikację korekty.
Dlatego wielu inwestorów powierza przygotowanie KIP firmom takim jak Eko-projekt, które nie tylko sporządzają dokumentację, lecz także prowadzą cały proces – wykonują inwentaryzacje, przygotowują analizy, kontaktują się z urzędami i nadzorują postępowanie aż do uzyskania decyzji.
Co zawiera KIP (zakład produkcyjny)?
Wzór karty informacyjnej przedsięwzięcia jest dostępny na stronach urzędów i w serwisie gov.pl. Dokument wymaga zebrania danych technicznych, środowiskowych i przestrzennych. Zakres treści określa art. 62a ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku. Najważniejsze elementy KIP to:
1. Opis inwestycji i terenu:
- rodzaj, skala i usytuowanie zakładu produkcyjnego;
- numery działek, granice terenu, powierzchnia nieruchomości;
- dotychczasowe wykorzystanie terenu, istniejące obiekty, ukształtowanie terenu, szata roślinna, siedliska i gatunki występujące naturalnie;
- relacja inwestycji do zabudowy sąsiedniej i terenów chronionych.
2. Technologia i warianty przedsięwzięcia:
- opis wybranych technologii, głównych procesów i instalacji;
- wykaz urządzeń, ciągów technologicznych i emisji na poszczególnych etapach;
- ewentualne alternatywne warianty realizacji – technologiczne lub lokalizacyjne.
3. Zapotrzebowanie na media i emisje:
- planowane zużycie wody, surowców, paliw i energii;
- rodzaje oraz ilości substancji i energii wprowadzanych do środowiska (ścieków, gazów, pyłów, hałasu);
- przewidywane działania ograniczające oddziaływania – np. systemy filtracyjne, zabezpieczenia przed wyciekiem substancji, ochrona akustyczna.
4. Odpady i oddziaływanie przestrzenne:
- rodzaje i ilości wytwarzanych odpadów, sposób ich magazynowania i przekazywania;
- analiza zasięgu znaczącego oddziaływania na powietrze, wody, gleby, bioróżnorodność;
- wskazanie przedsięwzięć istniejących i planowanych, których wpływy mogą się kumulować;
- informacja o możliwym transgranicznym oddziaływaniu (jeśli dotyczy).
5. Bezpieczeństwo i ryzyko:
- ocena ryzyka awarii przemysłowej, pożaru, katastrofy naturalnej lub budowlanej;
- opis działań prewencyjnych i systemów bezpieczeństwa (monitoring, zabezpieczenia zbiorników, instalacje przeciwpożarowe);
- wpływ transportu materiałów i produktów na bezpieczeństwo ruchu drogowego, jeśli inwestycja generuje znaczący ruch pojazdów.
Każdy z tych elementów należy opisać na poziomie szczegółowości umożliwiającym organowi ocenę potencjalnego oddziaływania zakładu na środowisko oraz podjęcie decyzji o konieczności przeprowadzenia OOŚ.
Rzetelnie przygotowana KIP usprawnia przebieg postępowania – szczególnie w przypadku zakładach o wysokim potencjale emisji. Gdy dokumentacja nie wymaga uzupełnień, decyzję środowiskową można uzyskać w około 4–5 miesięcy.
FAQ:
1. Co zawiera karta informacyjna przedsięwzięcia?
Dokument zawiera podstawowe dane o inwestycji, wykorzystywanych technologiach i oddziaływaniu na środowisko.
2. Czy KIP obejmuje kwestie związane z bezpieczeństwem ruchu drogowego?
Tak, w KIP opisuje się również oddziaływanie transportu w ramach inwestycji względem bezpieczeństwa ruchu drogowego.
3. Kiedy inwestor musi przedstawić kartę informacyjną przedsięwzięcia?
KIP składa się na początku całego procesu administracyjnego, razem z wnioskiem o wydanie decyzji środowiskowej.
Materiały źródłowe:
- Ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko, https://sip.lex.pl/akty-prawne/dzu-dziennik-ustaw/udostepnianie-informacji.-o-srodowisku-i-jego-ochronie-17497783/dz-5-roz-3 (dostęp 17.11.2025).
- Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska, https://sip.lex.pl/akty-prawne/dzu-dziennik-ustaw/prawo-ochrony-srodowiska-16901353 (dostęp 17.11.2025).
- Rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie z dnia 10 września 2019 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko, https://sip.lex.pl/akty-prawne/dzu-dziennik-ustaw/przedsiewziecia-mogace-znaczaco-oddzialywac-na-srodowisko-18895096 (dostęp 17.11.2025).